Việt Nam đang nổi lên thành nước bạo dạn nhất trong việc chống lại yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông, thông qua hai hành động cụ thể nhắm vào đường lưỡi ḅ Trung Quốc, với vũ khí là quyền thăm ḍ dầu khí. Mỹ và Ấn Độ là hai phía hỗ trợ Việt Nam.

Mới nhất là sự kiện được tiết lộ hôm 06/07/2017, theo đó Hà Nội đă triển hạn giấy phép thăm ḍ lô 128 ngoài khơi miền Trung Việt Nam, cho tập đoàn Ấn Độ ONGC Videsh. Trước đó là thông tin về việc Hà Nội cho phép Talisman-Việt Nam - một liên doanh giữa ba tập đoàn dầu khí Việt Nam, Tây Ban Nha và

Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất – khởi sự khoan ḍ tại lô 136-06, xa hơn xuống phía nam. Cả hai lô này đều bị Bắc Kinh cho là của họ v́ nằm bên trong đường 9 đoạn – c̣n gọi là đường lưỡi ḅ – mà Trung Quốc trưng ra để khẳng định chủ quyền.

Theo trang mạng Mỹ The American Interest hôm qua, quả đúng là với hai động thái liên tiếp đó, Việt Nam tiếp tục đóng vai tṛ « đối thủ hàng đầu » của Trung Quốc tại Biển Đông. Theo tác giả bài viết trên trang mạng Mỹ, thời điểm Việt Nam bật đèn xanh cho các hành động đó không có ǵ là ngẫu nhiên.

Việc Việt Nam triển hạn cho ONGC Videsh tiếp tục thăm ḍ lô 128 được quyết định ngay sau khi ngoại trưởng kiêm phó thủ tướng Việt Nam Phạm B́nh Minh kết thúc 4 ngày công du Ấn Độ, nơi ông đă thảo luận về an ninh và hợp tác kinh tế, với một đối tác vốn không ngần ngại tái khẳng định rằng mọi nước cần

phải bảo vệ quyền « tự do hàng hải và pháp luật quốc tế » ở Biển Đông.

Theo ghi nhận của Reuters, chống lại tham vọng của Trung Quốc muốn khống chế toàn bộ Biển Đông là điều được Hà Nội và New Delhi chia sẻ, và trong một vài năm gần đây, Ấn Độ đă tăng cường giúp Việt Nam nâng cao năng lực quốc pḥng, cung cấp tầu tuần tra, huấn luyện phi công và thủy thủ tàu ngầm, cho

Việt Nam tiếp cận thông tin vệ tinh để giám sát vùng biển của ḿnh.

Chính trong chiều hướng kháng lại Trung Quốc đó, mà Việt Nam và nhất là Ấn Độ, đă tiếp tục hợp tác thăm ḍ lô 128, dù nơi đó được cho là sẽ không mang lại nhiều lợi ích về kinh tế.

Lư do tiếp tục hợp tác là « chiến lược », như một quan chức Ấn Độ từng xác nhận với Reuters. Có thể hiểu chiến lược là duy tŕ sự hiện diện cụ thể tại một nơi mà Trung Quốc đ̣i chủ quyền, mặc nhiên chọc thủng đường lưỡi ḅ của Trung Quốc.

Ư nghĩa chiến lược « cắt đứt đường lưỡi ḅ » cũng có thể được thấy qua việc Việt Nam bật đèn xanh cho liên doanh Talisman Việt Nam khoan ḍ tại lô 136-06 mà Trung Quốc từng nhận là của họ và giao quyền khai thác cho hăng Brightoil ở Hồng Kông.

Những động thái được cho là bạo dạn của Việt Nam chống lại Trung Quốc trên Biển Đông cũng đă được giới quan sát lồng vào trong bối cảnh tân chính quyền Mỹ của ông Donald Trump liên tiếp thực hiện hai chuyến tuần tra « bảo vệ quyền tự do hàng hải » trên Biển Đông, thách thức Trung Quốc khi cho chiến hạm

tiến vào bên trong vùng 12 hải lư của các thực thể mà Bắc Kinh trấn giữ, cả ở Trường Sa lẫn Hoàng Sa.

Song song với các sự kiện đó, hai chiến hạm Mỹ cũng đă cập cảng Cam Ranh từ hôm qua, bắt đầu các hoạt động diễn tập với Hải Quân Việt Nam. Ư nghĩa quan trọng của sự kiện này chính là địa điểm diễn tập là Cam Ranh.

Đây là hoạt động đă được lên kế hoạch từ trước, nhưng ư nghĩa chống Trung Quốc được nêu bật v́ diễn ra chỉ vài ngày sau khi một tàu chiến của Hoa Kỳ áp sát đảo Tri Tôn ở Hoàng Sa.

Cho đến gần đây, Trung Quốc đă gần như được tự do tung hoành ở Biển Đông. Với việc Việt Nam hành động mạnh mẽ hơn chống lại các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, và các cường quốc lớn như Hoa Kỳ Ấn Độ, Nhật Bản, can dự nhiều hơn, câu hỏi mà tờ The American Interest đặt ra là liệu cục diện có sẽ

thay đổi được hay không?            Trọng Nghĩa

 Một giàn khoan dầu của tập đoàn Ấn Độ ONGC (ảnh: en.wikipedia.org)